Trong năm 2024, chính sách lương hưu và bảo hiểm xã hội (BHXH) đã có những điều chỉnh đáng chú ý, ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động. Bài viết này sẽ tóm tắt tổng hợp những thay đổi quan trọng nhất trong chính sách này vào năm 2024, cùng tìm hiểu nhé.
1.Tăng tuổi nghỉ hưu, thay đổi điều kiện hưởng lương hưu:
1.1. Tăng tuổi nghỉ hưu năm 2024:
Theo Điều 196 của Bộ luật Lao động 2019, người lao động bảo đảm điều kiện về thời gian đóng BHXH theo quy định của pháp luật về Bảo hiểm xã hội được hưởng lương hưu khi đủ tuổi nghỉ hưu.
Cũng theo Điều 196 của bộ luật này, trong điều kiện bình thường, tuổi nghỉ hưu của lao động nam trong năm 2024 là 61 tuổi; đối với lao động nữ là 56 tuổi 4 tháng (So với năm 2023, trong điều kiện bình thường, tuổi nghỉ hưu của lao động nam là 60 tuổi 9 tháng và lao động nữ là 56 tuổi).
Ngoài ra theo Khoản 1 Điều 5 của Nghị định 135/2020/NĐ-CP quy định về tuổi nghỉ hưu, có một số trường hợp người lao động có thể nghỉ hưu ở độ tuổi thấp hơn nhưng không quá 05 tuổi so với độ tuổi nghỉ hưu trong điều kiện bình thường (Trừ trường hợp pháp luật có quy định khác):
- Người lao động có từ đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành.
- Người lao động có từ đủ 15 năm trở lên làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn, bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 01/01/2021.
- Người lao động bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên.
- Người lao động có tổng thời gian làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội ban hành và thời gian làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn, bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 01/01/2021 từ đủ 15 năm trở lên.
1.2. Điều kiện hưởng lương hưu năm 2024:
Căn cứ quy định tại Điều 54 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 (Được sửa đổi bởi Điểm a Khoản 1 Điều 219 Bộ luật lao động 2019)
Trường hợp | Thời gian đóng BHXH | Độ tuổi nghỉ hưu năm 2024 | Yêu cầu tính chất công việc |
1 | Từ đủ 20 năm | Nam: 61 tuổi Nữ: 56 tuổi 4 tháng | |
2 | Từ đủ 20 năm | Nam: Không thấp hơn 56 tuổi Nữ: Không thấp hơn 51 tuổi 4 tháng | Từ đủ 15 năm hành nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc có từ đủ 15 năm làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 01/01/2021 |
3 | Từ đủ 20 năm | Nam: Không thấp hơn 51 tuổi Nữ: Không thấp hơn 46 tuổi | Từ đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò. |
4 | Từ đủ 20 năm | Người bị nhiễm HIV do tại nạn rủi ro nghề nghiệp trong khi thực hiện nhiệm vụ được giao | |
5 | Từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm | Nữ: 56 tuổi 4 tháng | Lao động nữ là cán bộ, công chức cấp xã hoặc là người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn |
2. Tăng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế từ ngày 01/07/2024:
Theo Nghị quyết 104/2023/QH15 về dự toán ngân sách nhà nước năm 2024 được Quốc hội thông qua ngày 10/11/2023, quyết nghị từ 01/07/2024 sẽ thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018 của Hội nghị lần thứ 7 Ban chấp hành Trung ương khóa XII, bãi bỏ mức lương cơ sở khi thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang (khu vực công).
Như vậy, từ 01/07/2024 sẽ bãi bỏ lương cơ sở, khi đó sẽ có một số thay đổi như:
- Thay đổi về chính sách lương hưu
- Thay đổi về trợ cấp mai táng; mức trợ cấp tuất hàng tháng.
- Thay đổi về các khoản trợ cấp BHXH đang được tính theo mức lương cơ sở: Trợ cấp một lần khi sinh con; mức hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản, sau khi ốm đau.
- Thay đổi mức đóng BHYT hộ gia đình, học sinh
- Thay đổi mức đóng BHXH tối đa
- Thay đổi trợ cấp ưu đãi người có công và một số chính sách an sinh xã hội khác đang gắn với lương cơ sở,…
Tuy nhiên, để xác định được mức điều chỉnh, trong thời gian sắp tới, chính phủ sẽ ban hành Nghị định mới quy định cụ thể về việc điều chỉnh lương hưu, trợ cấp BHXH, BHYT và trợ cấp hằng tháng để đưa quyết nghị của Quốc hội tại Nghị quyết 104/2023/QH15 chính thức đi vào hoạt động.