1. Các hồ sơ cần chuẩn bị khi thực hiện giao dịch vay tiền Giám đốc và công ty:
– Hợp đồng vay mượn tiền hoặc biên bản vay mượn tiền
– Phiếu thu hoặc chứng từ thanh toán qua ngân hàng
2. Các trường hợp bị cơ quan thuế ấn định số tiền thuế phải nộp?
Theo quy định tại Điều 14 Nghị định 126/2020/NĐ-CP ngày 19 tháng 10 năm 2020 về trường hợp ấn định thuế gồm:
Điều 14. Trường hợp ấn định thuế
Người nộp thuế bị cơ quan thuế ấn định số tiền thuế phải nộp trong các trường hợp sau:
1. Không đăng ký thuế theo quy định tại Điều 33 Luật Quản lý thuế.
2. Không khai thuế hoặc kê khai thuế không đầy đủ, trung thực, chính xác theo quy định tại Điều 42 Luật Quản lý thuế.
3. Không nộp bổ sung hồ sơ thuế theo yêu cầu của cơ quan quản lý thuế hoặc đã bổ sung hồ sơ thuế nhưng không đầy đủ, trung thực, chính xác các căn cứ tính thuế để xác định số thuế phải nộp.
4. Không phản ánh hoặc phản ánh không đầy đủ, trung thực, chính xác số liệu trên sổ kế toán để xác định nghĩa vụ thuế.
5. Không xuất trình sổ kế toán, hóa đơn, chứng từ và các tài liệu cần thiết liên quan đến việc xác định các yếu tố làm căn cứ tính thuế; xác định số tiền thuế phải nộp trong thời hạn quy định hoặc khi đã hết thời hạn kiểm tra thuế, thanh tra thuế tại trụ sở của người nộp thuế.
6. Không chấp hành quyết định kiểm tra thuế trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày ký quyết định, trừ trường hợp được hoãn thời gian kiểm tra theo quy định.
7. Không chấp hành quyết định thanh tra thuế trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày ký quyết định, trừ trường hợp được hoãn thời gian thanh tra theo quy định.
8. Mua, bán, trao đổi và hạch toán giá trị hàng hóa, dịch vụ không theo giá trị giao dịch thông thường trên thị trường.
9. Mua, trao đổi hàng hóa, dịch vụ sử dụng hóa đơn không hợp pháp, sử dụng không hợp pháp hóa đơn mà hàng hóa, dịch vụ là có thật theo xác định của cơ quan có chức năng điều tra, thanh tra, kiểm tra và đã được kê khai doanh thu, chi phí tính thuế.
10. Có dấu hiệu bỏ trốn hoặc phát tán tài sản để không thực hiện nghĩa vụ thuế.
11. Thực hiện các giao dịch không đúng với bản chất kinh tế, không đúng thực tế phát sinh nhằm mục đích giảm nghĩa vụ thuế của người nộp thuế.
12. Không tuân thủ quy định về nghĩa vụ kê khai, xác định giá giao dịch liên kết hoặc không cung cấp thông tin theo quy định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có phát sinh giao dịch liên kết.
Các bên có quan hệ liên kết:
Theo điểm l khoản 2 Điều 5 Nghị định 132/2020/NĐ-CP ngày 05 tháng 11 năm 2020 các bên có quan hệ liên kết như sau:
1. Các bên có quan hệ liên kết (sau đây viết tắt là “bên liên kết”) là các bên có mối quan hệ thuộc một trong các trường hợp:
a) Một bên tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào việc điều hành, kiểm soát, góp vốn hoặc đầu tư vào bên kia;
b) Các bên trực tiếp hay gián tiếp cùng chịu sự điều hành, kiểm soát, góp vốn hoặc đầu tư của một bên khác.
2. Các bên liên kết tại khoản 1 điều này được quy định cụ thể như sau:
…
l) Doanh nghiệp có phát sinh các giao dịch nhượng, nhận chuyển nhượng vốn góp ít nhất 25% vốn góp của chủ sở hữu của doanh nghiệp trong kỳ tính thuế; vay, cho vay ít nhất 10% vốn góp của chủ sở hữu tại thời điểm phát sinh giao dịch trong kỳ tính thuế với cá nhân điều hành, kiểm soát doanh nghiệp hoặc với cá nhân thuộc trong một các mối quan hệ theo quy định tại điểm g khoản này.
Kết luận: Theo đó, việc công ty vay tiền từ Giám đốc, Giám đốc là người điều hành và kiểm soát công ty, việc vay tiền từ Giám đốc được coi là giao dịch giữa các bên có quan hệ liên kết kết. Điều này có nghĩa là giao dịch phải thực hiện theo giá thị trường và đảm bảo tính minh bạch. Chính vì vậy, cơ quan thuế có thể yêu cầu thực hiện giao dịch theo giá thị trường. Nếu lãi suất vay thấp hoặc không có lãi, có thể dẫn đến việc ấn định thuế thu nhập cá nhân đối với Giám đốc. (Theo khoản 12 Điều 14 Nghị định 126/2020/NĐ-CP, khi có phát sinh giao dịch liên kết thì thuộc đối tượng ấn định thuế )
3. Giám đốc cho công ty vay tiền với lãi suất 0% thì có bị ấn định thuế TNCN như thế nào?
Theo quy định tại Điều 10 Thông tư 111/2013/TT-BTC ngày 15 tháng 08 năm 2013 về Căn cứ tính thuế đối với thu nhập từ đầu tư vốn:
Điều 10. Căn cứ tính thuế đối với thu nhập từ đầu tư vốn
1. Thu nhập tính thuế
Thu nhập tính thuế từ đầu tư vốn là thu nhập chịu thuế mà cá nhân nhận được theo hướng dẫn tại khoản 3, Điều 2 Thông tư này..
2. Thuế suất đối với thu nhập từ đầu tư vốn áp dụng theo Biểu thuế toàn phần với thuế suất là 5%.
3. Thời điểm xác định thu nhập tính thuế
Thời điểm xác định thu nhập tính thuế đối với thu nhập từ đầu tư vốn là thời điểm tổ chức, cá nhân trả thu nhập cho người nộp thuế.
Riêng thời điểm xác định thu nhập tính thuế đối với một số trường hợp như sau:
a) Đối với thu nhập từ giá trị phần vốn góp tăng thêm theo hướng dẫn tại điểm d, khoản 3, Điều 2 Thông tư này thì thời điểm xác định thu nhập từ đầu tư vốn là thời điểm cá nhân thực nhận thu nhập khi giải thể doanh nghiệp, chuyển đổi mô hình hoạt động, chia, tách, sáp nhập, hợp nhất doanh nghiệp hoặc khi rút vốn.
b) Đối với thu nhập từ lợi tức ghi tăng vốn theo hướng dẫn tại điểm g, khoản 3, Điều 2 Thông tư này thì thời điểm xác định thu nhập từ đầu tư vốn là thời điểm cá nhân chuyển nhượng vốn, rút vốn.
c) Đối với thu nhập từ cổ tức trả bằng cổ phiếu theo hướng dẫn tại điểm g, khoản 3, Điều 2 Thông tư này thì thời điểm xác định thu nhập từ đầu tư vốn là thời điểm cá nhân chuyển nhượng cổ phiếu.
d) Trường hợp cá nhân nhận được thu nhập do việc đầu tư vốn ra nước ngoài dưới mọi hình thức thì thời điểm xác định thu nhập tính thuế là thời điểm cá nhân nhận thu nhập.
4. Cách tính thuế
Số thuế thu nhập cá nhân phải nộp = Thu nhập tính thuế X Thuế suất 5%
Theo đó, căn cứ tính thuế TNCN nếu Giám đốc cho vay và có thu nhập từ việc cho vay (cho dù có lãi suất hay không), thì thu nhập đó sẽ bị tính thuế TNCN theo mức 5% theo Biểu thuế toàn phần.
Kết luận:
Nếu công ty vay tiền từ Giám đốc với lãi suất 0%, có thể sẽ bị cơ quan thuế ấn định thuế thu nhập cá nhân đối với Giám đốc, vì phần chênh lệch giữa lãi suất vay thực tế và lãi suất thị trường có thể được xem là thu nhập ẩn. Công ty và Giám đốc cần thực hiện giao dịch này một cách minh bạch và hợp lý, đồng thời phải tuân thủ nguyên tắc giá thị trường để tránh rủi ro bị ấn định thuế.
