Kiểm kê tài sản cuối năm là một hoạt động quan trọng trong quy trình hoạt động của mỗi doanh nghiệp, giúp xác nhận và đánh giá chính xác tài sản và nguồn vốn hiện có. Theo Luật Kế toán 2015, việc kiểm kê không chỉ đảm bảo tính minh bạch và chính xác trong báo cáo tài chính mà còn giúp doanh nghiệp phát hiện và xử lý kịp thời các sai lệch. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về quy định kiểm kê tài sản, thời điểm cần thực hiện, và các mức phạt liên quan đến vi phạm quy định kiểm kê.
1. Kiểm kê tài sản là gì ?
Căn cứ Điều 40 Luật kế toán 2015 quy định về kiểm kê tài sản như sau:
“Điều 40. Kiểm kê tài sản
- Kiểm kê tài sản là việc cân, đong, đo, đếm số lượng; xác nhận và đánh giá chất lượng, giá trị của tài sản, nguồn vốn hiện có tại thời điểm kiểm kê để kiểm tra, đối chiếu với số liệu trong sổ kế toán.“
2. Khi nào thì đơn vị kế toán phải thực hiện kiểm kê ?
Theo quy định tại Điều 40 Luật kế toán 2015:
“2. Đơn vị kế toán phải kiểm kê tài sản trong các trường hợp sau đây :
a) Cuối kỳ kế toán năm;
b) Đơn vị kế toán bị chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, giải thể, chấm dứt hoạt động, phá sản hoặc bán, cho thuê;
c) Đơn vị kế toán được chuyển đổi loại hình hoặc hình thức sở hữu;
d) Xảy ra hỏa hoạn, lũ lụt và các thiệt hại bất thường khác;
đ) Đánh giá lại tài sản theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
e) Các trường hợp khác theo quy định của pháp luật.
3. Sau khi kiểm kê tài sản, đơn vị kế toán phải lập báo cáo tổng hợp kết quả kiểm kê. Trường hợp có chênh lệch giữa số liệu thực tế kiểm kê với số liệu ghi trên sổ kế toán, đơn vị kế toán phải xác định nguyên nhân và phải phản ánh số chênh lệch, kết quả xử lý vào sổ kế toán trước khi lập báo cáo tài chính.
4. Việc kiểm kê phải phản ánh đúng thực tế tài sản, nguồn hình thành tài sản. Người lập và ký báo cáo tổng hợp kết quả kiểm kê phải chịu trách nhiệm về kết quả kiểm kê.“
Kết luận: Vì vậy vào ngày cuối năm, các công ty cần thực hiện kiểm kê tài sản để xác nhận, đánh giá tài sản, nguồn vốn của công ty theo quy định của Luật kế toán.
3. Qui định về mức phạt kiểm kê tài sản ?
Theo Điều 16 Nghị định 41/2018/NĐ-CP về xử phạt hành vi vi phạm quy định về kiểm kê tài sản:
“1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
a) Không lập Báo cáo tổng hợp kết quả kiểm kê hoặc báo cáo kết quả kiểm kê không có đầy đủ chữ ký theo quy định;
b) Không phản ảnh số chênh lệch và kết quả xử lý số chênh lệch giữa số liệu kiểm kê thực tế với số liệu sổ kế toán.
2. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi không thực hiện kiểm kê tài sản theo quy định.”
Việc tuân thủ quy định về kiểm kê tài sản không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì sự minh bạch và chính xác trong quản lý tài chính mà còn tránh được các mức phạt không đáng có. Từ việc lập báo cáo tổng hợp kết quả kiểm kê đến xử lý các chênh lệch, mỗi bước đều cần được thực hiện cẩn thận và đúng quy định. Hy vọng rằng thông qua bài viết này, bạn đã nắm rõ các quy định và có thể thực hiện kiểm kê tài sản một cách hiệu quả và đúng quy định của pháp luật.
